Hashimoto- Co to jest i czy jest się czego obawiać?
Prawdopodobnie słyszałeś o tarczycy. Jest to jeden z hormonów naszego organizmu, znajdujący się w okolicach przełyku. Zapewne, również zagadnienia takie jak niedoczynność czy nadczynność tarczycy też na pewno obiły Ci się o uszy. Bardzo prawdopodobne, że nie masz jednak pojęcia o co to Hashimoto, a tym bardziej, co ma wspólnego z tarczycą. Dlatego już Ci wszystko wyjaśniam. Hashimoto, jest to inaczej przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy, spowodowane nieprawidłową pracą układu odpornościowego. Inaczej mówiąc Hashimoto należy, do grupy chorób autoimmunologicznych, która produkuje przeciwciała, atakujące zdrowe komórki tarczycy. To przyczynia się natomiast do ciągłego stanu zapalnego oraz coraz większego niedoboru hormonów tarczycy.
Uważa się, że 80% przypadków Hashimoto występuje u kobiet. Najprawdopodobniej spowodowane to jest zupełnie innym profilem hormonalnym, który u kobiet ma inny wpływ na układ odpornościowy, niż u mężczyzn. W 4 na 5 przypadków osoby cierpiące na Hashimoto popadają w niedoczynność tarczycy, spowodowana nie wystarczającą ilością produkcji hormonów tarczycy.
Czym są choroby autoimmunologiczne?
Coraz częściej można napotkać na stwierdzenie choroby autoimmunologicznej, a choroba Hashimoto jest właśnie jedną z nich. Niestety mało kto ma świadomość czym są choroby autoimmunologiczne, z tego też powodu powstaje wieje nieporozumień. Nie chcę się za bardzo rozpisywać na ich temat, jednak warto wspomnieć o nich mówiąc o Hashimoto.
Co prawda sama nazwa brzmi może nieco specjalistycznie, jednak chory autoimmunologiczne nie są niczym innym niż nieprawidłową pracą naszego układu odpornościowego. Ze względu na to, że komórki odpornościowe inaczej limfocyty, są zbyt mocno pobudzone, rejestrują wewnętrzne komórki organizmu jako niebezpieczeństwo, atakując poszczególne tkanki naszego organizmu i prowadząc do ich wyniszczenia. Inaczej mówiąc nasze komórki układu odpornościowego biorą inne komórki za ciała obce, co prowadzi do ich zniszczenia.
Dlaczego popadamy w Hashimoto
Wracając do naszego tematu przewodniego, wytłumaczmy sobie skąd bierze się Hashimoto i jakie czynniki mogą mieć wpływ na tą chorobę. Na początku warto powiedzieć, że nie ma jednoznacznych czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania i nie do końca wiadomo, jak powstaje ta choroba w naszym organizmie. Poniższe przykłady są aspektami, które zdecydowanie mogą przyczyniać się do powstawania Hashimoto, natomiast nie można powiedzieć w 100%, że to właśnie one są głównym powodem, ponieważ jak na razie nie mamy dostępu do badań, które potwierdziłyby poniższe podpunkty.
- Niedobór witaminy D, selenu lub żelaza
- Skłonności genetyczne
- Poszczególne infekcje
- Według niektórych badań bisfenofol A obecny w butelkach i opakowaniach plastikowych może w pewnym stopniu przyczyniać się do powstawania Hashimoto
Najczęstsze objawy, które mogą sugerować powstanie przewlekłego zapalenia tarczycy:
- Nagłe przybranie na wadze oraz problemy z jej redukcją
- Nerwowość i obniżenie nastroju
- Niższa wydolność fizyczna i umysłowa (problemy z koncentracją)
- Ogólnie gorsze samopoczucie
- Skłonność do poronień
- Problemy skórne
- Problemy trawienne
- Kołatanie serca
Warto oczywiście wspomnieć, że wyżej podane objawy nie muszą wskazywać Hashimoto i mogą mieć równie dobrze wiele innych przyczyn, które nie muszą mieć nic wspólnego z zaburzeniami układu immunologicznego, natomiast warto byłoby zainteresować się swoim zdrowiem w chwili występowania podanych objawów.
Jakie funkcje pełni tarczyca?
- Wytwarzanie hormonów tyroksyny (T4), trójjodotyroniny (T3) i kalcytoniny odpowiedzialnych za funkcjonowanie całego organizmu
- Regulują przemianę materii
- Regulują naszą wagę, energię i ruchliwość oraz równowagę niektórych pierwiastków we krwi (wapnia i fosforu)
- Pośrednio wpływają też na pracę serca i mózgu
- Biorą udział w procesach wzrostu
- Mają wpływ na prawidłowe oddychanie
Hashimoto- Dlaczego jest niebezpieczne?
Jak już wyżej wspomniałem Hashimoto wiąże się z pewnego rodzaju zaburzeniami na poziomie komórkowym. Poprzez zaburzenie pracy układu immunologicznego, praca hormonu tarczycy zostaje zaburzona, co z czasem prowadzi do niedoczynności tarczycy. Niedoczynność nie jest natomiast jedynym problemem, jaki wywołuje Hashimoto. U pacjentów z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy stwierdza się również wyższe poziomy substancji o działaniu oksydacyjnym, a niższe o działaniu antyoksydacyjnym. W skrócie oznacza to, że narażeni jesteśmy na wyższą produkcję szkodliwych dla organizmu wolnych rodników, które w nadmiarze powodują stan zapalny czy nawet uszkodzenia DNA. Docelowo prowadzi to natomiast do niszczenia komórek w organizmie człowieka.
Jak wspomóc terapię choroby Hashimoto?
Nie jest to niestety takie proste, ponieważ jak na razie nie posiadamy jeszcze sposobów, które powodowałyby wyzdrowienie z choroby. Jest natomiast kilka aspektów, które zdecydowanie pomagają w terapii i łagodzą, a czasem nawet zupełnie niwelują objawy choroby. Głównym celem terapii jest zwalczenie stanu zapalnego oraz zmniejszenie nasilenia stresu oksydacyjnego.
Z pomocą przychodzą tutaj dwa najważniejsze czynniki. Pierwszym, a zarazem najważniejszym jest odpowiedni sposób odżywiania, który sprzyja procesom antyoksydacyjnym w organizmie. Do składników, w których skład wchodzą enzymy antyoksydacyjne należą między innymi te bogate w: selen, cynk, kwasy tłuszczowe omega 3, polifenole roślinne oraz niektóre witaminy o działaniu antyoksydacyjnym (np. witamina C czy E).
Drugim czynnikiem będzie aktywność fizyczna. Może jesteś teraz zawiedziony/a, ale to właśnie ten aspekt będzie miał bardzo istotne znaczenie, jeśli chodzi o Twoje samopoczucie, regulacje masy ciała, usuwanie stanów zapalnych i wiele innych. Tak jak wspominałem wcześniej podczas Hashimoto przemiana materii jest w pewnym sensie „ospała”, a to może prowadzić często do nadwagi. W celu przyśpieszenia przemiany materii, to właśnie aktywność fizyczna będzie miała najistotniejsze znaczenie.
Kolejnym czynnikiem, który stosowany będzie u osób z już zdiagnozowaną chorobą, jest lewotyroksyna, będąca syntetycznym hormonem, który uzupełnia niedobór tyroksyny, spowodowany uszkodzeniem tarczycy. Tłumacząc to najprostszym językiem, lewotyroksyna uzupełnia hormon tarczycy, zapobiegając jednocześnie dalszemu rozwojowi niedoczynności.
Diagnostyka choroby Hashimoto
Co prawda diagnostyka Hashimoto nie jest łatwa, ponieważ jej objawy mogą wskazywać również wiele innych chorób czy nieprawidłowości, które nie będą miały nic wspólnego z naszą tarczycą. Lekarzem, który będzie zajmował się diagnostyką będzie Endokrynolog. Natomiast w celu wykluczenia innych nieprawidłowości w organizmie warto jest zbadać, czy nie mamy problemów z odpowiednim poziomem cukru, ciśnieniem tętniczym czy chociażby anemią, ponieważ objawy tych właśnie problemów są bardzo podobne. Pierwszym niepokojącym symptomem może być podwyższona wartość poziomu TSH, lecz nie za każdym razem będzie to odpowiedni wskaźnik, dający pewność choroby.
Tak więc podsumowując w celu diagnozy Hashimoto początkowo powinniśmy wykluczyć wszelkie pokrewne zaburzenia, wyróżniające się podobnymi objawami, w kolejnym kroku, po wykluczeniu innych zaburzeń warto wybrać się do endokrynologa w celu upewnienia się, że objawy wskazują Hashimoto.
Choroby towarzyszące Hashimoto
Na sam koniec chciałbym wspomnieć o chorobach, które bardzo często lubią występować razem z Hashimoto, ponieważ ich odpowiednio wczesna diagnostyka może przyczynić się do znacznego ułatwienia, terapii. Dodatkowo towarzyszące choroby mogą mieć znaczący wpływ na pojawianie się rozmaitych powikłań, samopoczucie i komfort życia. Do chorób, które często występują wraz z Hashimoto należą między innymi:
- Cukrzyca lub insulinooporność
- Alergie
- Łuszczyca lub inne problemy skórne (np. atopowe zapalenie skóry)
- Różnego rodzaju nietolerancje glutenu
- Zespół policystycznych jajników (PCOS)
- Otyłość
- Zaburzenia jelitowe
- Reumatologiczne zapalenie stawów